17 września obchodziliśmy Światowy Dzień Sybiraka. Przypada on w rocznicę napaści sowieckiej Rosji na Polskę, która miała miejsce 17 września 1939 r. Tego dnia w całej Polsce wspominane są losy zesłanych na Syberię. To szczególna data dla Sybiraków i Kresowian, gdyż jest symbolem naznaczenia ich życia, sposobem na zachowanie w pamięci ich tragedii
i tułaczego losu. Społeczność naszego liceum, które w zeszłym roku szkolnym otrzymało imię Sybiraków, w sposób szczególny obchodziła tę uroczystość. To właśnie nasza szkoła w tym roku zorganizowała obchody tego wydarzenia. O godzinie 9.00 w rzeszowskim Kościele Podwyższenia Krzyża Świętego odprawiona została Msza Święta, której przewodniczył Biskup Diecezji Rzeszowskiej. O godzinie 10.00 nastąpiło przejście pod Pomnik Sybiraków, odczytanie Apelu Pamięci, oddanie salwy honorowej, przemawiali także nasi goście, jak chociażby Pani Prezes Zarządu Oddziału Związku Sybiraków w Rzeszowie Danuta Zbyszyńska i Pani Ewa Leniart – Wojewoda Podkarpacki. Złożone zostały też kwiaty pod pomnikiem.
Gospodarz – dyrektor ZSKU w Rzeszowie rozpoczął uroczystość słowami wiersza poety – Sybiraka, które trafnie oddały nastrój tego dnia:
„Nasz naród tak dobrze pamięta tę zbrodnię i smutne te dni,.
Historia to wojny przeklęta – podstęp, zdrada, niewola i łzy.
Życie Polaków – z miast i osiedli na Kresach Wschodnich rozsianych:
Z łąk nad Wilejką, z borów Podola, z Wołynia pól buraczanych –
cierniem, nie różą było usłane w upływającym stuleciu.
Wdarli się nocą krasnoarmiejcy na krzywdę i na ból ślepi –
I wysiedlili polskie rodziny w Sybiru lasy i stepy…
A tam, w Sybirze – nędza, katorga, śmiertelny mróz i zawieje…”
IV rozbiór Polski – tym terminem wielu historyków nazywa najazd Armii Czerwonej na Polskę. 17 września 1939 roku miała miejsce sowiecka agresja wojskowa, która podobnie jak wcześniejsza – niemiecka – podjęta została bez wypowiedzenia wojny. To była niedziela… dzień klęski. 82 lata temu, łamiąc polsko-sowiecki pakt o nieagresji, Armia Czerwona w sile około 1,5 miliona żołnierzy, 5 tysięcy czołgów i blisko 1800 samolotów, przekraczała na całej linii granice Rzeczpospolitej Polskiej, tym samym realizując umowy, które zawarte zostały w tajnym protokole paktu Ribbentrop – Mołotow. W konsekwencji owego sojuszu, dokonano na Polsce kolejnego rozbioru… Mieszkających na Kresach Polaków skazano na śmierć, wywózki do łagrów bądź deportacje w głąb ZSRR.
Ci Sybiracy, którzy przeżyli czas na nieludzkiej ziemi są świadkami tego więzienia bez strażników i granic, tej ziemi znaczonej bezimiennymi krzyżami zmarłych i katorżniczej pracy. Są świadkami trwającej tam wiary w Boga, tęsknoty i nadziei. Przeżyli, aby mówić
o tamtym czasie, nieść pamięć na różne sposoby i ukazywać prawdziwą historię ukochanej Ojczyzny. Obecnie żyjący jeszcze Sybiracy to dzieci tamtego czasu, które matkom Polkom zawdzięczają swoje przeżycie. Gehenna tych dzieci spowodowała poważnie utrudniony start życiowy po powrocie do Polski. Ich rodzice już wymarli, jednak i ta „rodzina dzieci Syberii”, które są obecnie już w sędziwym wieku, jest coraz mniejsza.
Pamięć o przeszłości jest mądrością narodu i dzięki niej możliwe jest pielęgnowanie tradycji. To ważne, aby w naszych sercach nigdy nie zabrakło miejsca dla tych Zesłańców, których nie ma już z nami. Świadectwo prawdy o tych wydarzeniach jest naszym obowiązkiem,
a wszystko po to, aby takie okrucieństwo nigdy już się nie powtórzyło. Dlatego z tej okazji chciałbym gorąco podziękować wszystkim obecnym tu członkom rzeszowskiego oddziału Związku Sybiraków za tak aktywne działania na rzecz kształtowania postaw patriotycznych wśród młodzieży. Te lekcje „żywej historii” są niezastąpionym źródłem wiedzy
o najważniejszych wartościach moralnych i miłości do Ojczyzny.
Pielęgnowanie pamięci o tamtych wydarzeniach oraz oddanie czci tym, którzy już stamtąd nie wrócą jest naszym obowiązkiem. Nasze X Liceum Ogólnokształcące nosi od lutego imię Sybiraków. To zobowiązuje.
Serwis fotograficzny z uroczystości obchodów Światowego Dnia Sybiraka
