Do wykonywania samodzielnych funkcji w dziedzinie geodezji i kartografii konieczne jest posiadanie uprawnień zawodowych.
Zgodnie z art. 42 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2010 r., Nr 93, poz. 1287, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą pgik, do wykonywania samodzielnych funkcji w dziedzinie geodezji i kartografii jest niezbędne posiadanie uprawnień zawodowych, do których zalicza się:
1. kierowanie pracami geodezyjnymi i kartograficznymi, podlegającymi zgłoszeniu do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, oraz sprawowanie nad nimi bezpośredniego nadzoru;
2. wykonywanie czynności z zakresu prac geodezyjnych i kartograficznych, podlegających zgłoszeniu do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego;
3. pełnienie funkcji inspektora nadzoru z zakresu geodezji i kartografii;
4. wykonywanie czynności technicznych i administracyjnych związanych z rozgraniczeniem nieruchomości;
5. wykonywanie prac geodezyjnych i kartograficznych niezbędnych do dokonywania wpisów w księgach wieczystych oraz prac, w wyniku których mogłoby nastąpić zagrożenie dla zdrowia lub życia ludzkiego.
Uprawnienia zawodowe, zgodnie z przepisami ustawy, nadaje Główny Geodeta Kraju w formie świadectwa na podstawie wyników postępowania kwalifikacyjnego, przeprowadzonego przez komisję kwalifikacyjną do spraw uprawnień zawodowych.
UPRAWNIENIA ZAWODOWE, na PODSTAWIE art. 43 USTAWY pgik, NADAJE się w NASTĘPUJĄCYCH ZAKRESACH:
1. geodezyjne pomiary sytuacyjno – wysokościowe, realizacyjne i inwentaryzacyjne;
2. rozgraniczenie i podziały nieruchomości (gruntów) oraz sporządzenie dokumentacji do celów prawnych;
3. geodezyjne pomiary podstawowe; (egzamin zniesiony od 23.09.2013r)
4. geodezyjna obsługa inwestycji,
5. geodezyjne urządzanie terenów rolnych i leśnych;
6. redakcja map; (egzamin zniesiony od 23.09.2013r)
7. fotogrametria i teledetekcja. (egzamin zniesiony od 23.09.2013r)
Należy jednak zwrócić uwagę na fakt, że w Dzienniku Ustaw została opublikowana ustawa z dnia 13 czerwca 2013 r. o zmianie ustaw regulujących wykonywanie niektórych zawodów, zwana dalej ustawą „deregulacyjną” (Dz. U. z 2013 r., poz. 829). Ustawa ta weszła w życie 23 sierpnia 2013r. i nowelizuje 27 różnych aktów prawnych, w
tym w art. 4 wprowadza liczne zmiany do ustawy – Prawo geodezyjne i kartograficzne. Zmiany głównie dotyczą rozdziału 8 ustawy pgik stanowiącego istotę pełnienia samodzielnych funkcji w dziedzinie geodezji i kartografii, a także tryb i procedurę nadawania uprawnień zawodowych w tej dziedzinie.
Ustawa „deregulacyjna” między innymi:
1. likwiduje egzaminy na uprawnienia zawodowe w zakresach 3, 6 i 7;
2. skraca okres obowiązywania praktyki zawodowej w pozostałych zakresach;
3. określa sposób odbywania praktyki zawodowej i jej dokumentowania;
4. porządkuje prowadzenie przez Głównego Geodetę Kraju centralnego rejestru osób posiadających uprawnienia zawodowe;
5. reguluje prace Komisji Kwalifikacyjnej ds. uprawnień zawodowych.
Zgodnie z art. 4 ustawy „deregulacyjnej” art. 44 ust. 1 ustawy pgik otrzymuje brzmienie:
Uprawnienia zawodowe w dziedzinie geodezji i kartografii w zakresach, o których mowa w art. 43 pkt 1, 2 4 i 5, mogą uzyskać osoby, które:
1. posiadają pełną zdolność do czynności prawnych;
2. nie były karane za przestępstwo przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego, za przestępstwo przeciwko wymiarowi sprawiedliwości, za przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów, za przestępstwo przeciwko mieniu, za przestępstwo przeciwko obrotowi gospodarczemu, za przestępstwo przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub za przestępstwo skarbowe;
3. posiadają wyższe lub średnie wykształcenie geodezyjne;
4. posiadają rok praktyki zawodowej w przypadku ukończenia studiów wyższych drugiego stopnia lub jednolitych studiów magisterskich, 2 lata praktyki zawodowej w przypadku ukończenia studiów wyższych pierwszego stopnia albo 6 lat praktyki zawodowej w przypadku posiadania średniego wykształcenia geodezyjnego;
5. wykażą się znajomością przepisów w dziedzinie geodezji i kartografii.”
Również w zakresach, o których mowa w art. 43 pkt 3, 6 i 7 ustawy pgik będzie można uzyskać uprawnienia zawodowe na podstawie art. 44a, dodanego po art. 44 ustawy pgik, w brzmieniu: „Art. 44a. 1. Uprawnienia zawodowe w dziedzienie geodezji i kartografii w zakresach, o których mowa w art. 43 pkt 3, 6 i 7, mogą uzyskać osoby, które:
1. posiadają pełną zdolność do czynności prawnych;
2. nie były karane za przestępstwo przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego, za przestępstwo przeciwko wymiarowi sprawiedliwości, za przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów, za przestępstwo przeciwko mieniu, za przestępstwo przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub za przestępstwo skarbowe;
3. posiadają odpowiednio:
1. dyplom ukończenia studiów wyższych pierwszego stopnia, studiów wyższych drugiego stopnia lub jednolitych studiów magisterskich:
1. na kierunku studiów w obszarze nauk technicznych, którego program umożliwia nabycie umiejętności dotyczących geodezyjnych pomiarów podstawowych – dla zakresu geodezyjne pomiary podstawowe,
2. na kierunku studiów w obszarze nauk technicznych lub w obszarze nauk przyrodniczych, którego program umożliwia nabycie umiejętności dotyczących redakcji map – dla zakresu redakcja map,
3. na kierunku studiów w obszarze nauk technicznych lub w obszarze przyrodniczych, którego program umożliwia nabycie umiejętności dotyczące fotogrametrii i telelekcji – dla zakresu fotogrametria i teledetekcja,
2. rok praktyki zawodowej w przypadku ukończenia studiów wyższych drugiego stopnia lub jednolitych studiów magisterskich albo 2 lata praktyki zawodowej w przypadku ukończenia studiów wyższych pierwszego stopnia.
Także osoby posiadające wykształcenie średnie, na podstawie art. 44 ust. 2, będą mogły uzyskać uprawnienia zawodowe w zakresach określonych w art. 43 pkt 3, 6 i 7 ustawy pgik. Osoby te zobowiązane są, między innymi, do odbycia sześcioletniej praktyki zawodowej.
Wobec powyższego ustawa „deregulacyjna” w żaden sposób nie ogranicza dostępu do uzyskania uprawnień zawodowych w dziedzinie geodezji i kartografii absolwentom szkół wyższych czy średnich.
W Dzienniku Ustaw z 2014 r. pod poz. 176 opublikowano rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 31 stycznia 2014 r. w sprawie uprawnień zawodowych w dziedzinie geodezji i kartografii. Rozporządzenie weszło w życie 22 lutego 2014r.Z tym dniem straciło moc obowiązujące obecnie rozporządzenie ministra infrastruktury z 30 lipca 2003 r. w sprawie uprawnień zawodowych w dziedzinie geodezji i kartografii (Dz. U Nr143, poz. 1396).
Nowe wprowadzone rozporządzenie od 22 lutego 2014r w sprawie uprawnień w dziedzinie geodezji i kartografii ma uporządkować ich nadawanie, a poza tym doprowadzić do deregulacji zawodów geodety i kartografa. Jest to akt wykonawczy do Prawa geodezyjnego i kartograficznego zaktualizowanego tzw. ustawą deregulacyjną.
NAJWAŻNIEJSZE ELEMENTY USTAWY (EGZAMINU – szczegółowo)
1) Do zdobycia uprawnień w zakresach: 3, 6 i 7 NIE TRZEBA ZDAWAĆ EGZAMINU ZAWODOWEGO.
2) Postępowanie kwalifikacyjne:
a) do postępowań kwalifikacyjnych wszczętych przed 22 lutego 2014r stosuje się przepisy dotychczasowe;
b) osoby które rozpoczęły praktykę zawodową przed tym dniem mogą dokumentować przebieg praktyki na STARYCH ZASADACH tylko do prac geodezyjnych lub kartograficznych rozpoczętych przed tą datą;
c) z chwilą powołania komisji kwalifikacyjnej postępowanie wszczęte i niezakończone przed 22 lutego 2014r są kontynuowane przez tę komisję.
3) Praktyki geodezyjne po nowemu wynoszą (czas jej wykonywania):
a) 1 rok dla magistrów (absolwentów studiów II-go stopnia) np. mgr inż.
b) 2 lata dla absolwentów studiów wyższych I-go stopnia np. inż.
c) 6 lat dla absolwentów technikum geodezyjnego
4) Rozporządzenie określa:
a) wzór i sposób prowadzenia dzienniczka praktyki zawodowej
b) sposób prowadzenia praktyki zawodowej z geodezji
c) wysokość opłaty za jej wydanie.
5) Organ wydający dzienniczek praktyk i jego OPŁATA:
a) dzienniczek wydaje: Wojewódzki inspektor nadzoru geodezyjnego
b) opłata wynosi 45zl
6) Rozporządzenie określa także: rodzaj i liczbę prac oraz opracowań warunkujących jej zaliczenie:
a) w przypadku zakresu 3-go – Praktykant MUSI wykonać 4 z 6-ciu wymienionych robót,
b) w zakresie 6-tym z 8-miu prac może POMINĄĆ trzy;
c) w przypadku zakresu 7 – go z 13-tu prac można POMINĄĆ pięć
d) dla pozostałych zakresów tzn. 1, 2, 4 i 5 trzeba ZALICZYĆ WSZYSTKO.
7) Przerwa w praktyce:
a) nie może być dłuższa niż 5 lat.
8) Według tej ustawy deregulacyjnej do praktyki można wliczać:
a)prace wykonane w trakcie studiów (dopiero po zaliczeniu semestru VI-go).
9) Warunki merytoryczne:
a) aby można było ubiegać się o uprawnienia w zakresach: 3, 6 i 7 musi być spełniona odpowiednia tematyka zajęć, ale także ich minimalna punktacja wyrażona w ECTS-ach (punktacja ERASMUS jako system umożliwiający łatwiejsze rozliczenie okresu studiów odbytych przez studentów poza macierzystą uczelnią).
10) Szczególne uwarunkowania: (nie ukończył studiów,a chce zdobyć uprawnienia w zakresach: 3, 6 i 7):
a) jeżeli kandydat ukończył studia geodezyjne przed 23 sierpnia 2013r (z chwilą wejścia w życie deregulacji) może zdobyć uprawnienia na starych zasadach do 23 sierpnia 2018r. Będzie wtedy musiał zdać egzamin i zaliczyć 3 lata praktyki zawodowej;
b) osoby które 23 sierpnia 2013r jeszcze studiowały, nie mają ograniczeń czasowych;
c) problem będą miały osoby, które po tej dacie zaczęły, ukończyły studia niespełniające wymagań zarządzenia. Osoby te obowiązuje egzamin, muszą mieć średnie wykształcenie geodezyjne i aż 6 lat praktyki zawodowej.
11) Zasady i sposób powołania Komisji kwalifikacyjnej:
a) za nadawanie uprawnień zawodowych będzie odpowiedzialna Komisja kwalifikacyjna, którą powołuje i odwołuje Główny Geodeta Kraju z udziałem stowarzyszeń społeczno – zawodowych;
b) Głowny Geodeta Kraju wyznacza także jej przewodniczącego (20 lutego 2014r został nim Stanisław Cegielski, prezes Stowarzyszenia Geodetów Polskich).
12) Z czego składa się egzamin zawodowy z geodezji?
Składa się z 3-ch części:
a) 2-ch pisemnych
b) 1-dnej ustnej
od a) I-sza część pisemna obejmuje TEST sprawdzający przepisów oraz standardów technicznych składający się z 60-ciu pytań , II-ga pisemna dotyczy 3-ch pytań dotyczący wykonywanych prac geodezyjnych i kartograficznych (czas pracy na wykonanie obydwóch prac – po 1-dnej godzinie zegarowej). W trakcie pisania obydwóch sprawdzianów można korzystać z wydruków aktów prawnych. Lista aktów ma być publikowana w BIP-ie, GUGiK-u i ma być aktualizowana co roku.
od b) w części ustnej komisja może zadawać zdającemu dowolną ilość pytań jeżeli komisja uzna, że kandydat nie zdał egzaminu zawodowego musi to uzasadnić pisemnie.
13) Punktacja za egzamin:
a) minimalna punktacja za TESTY (1-sza część pisemna) to: 41/60 punktów
b) minimalna punktacja za drugą część pisemną to: 15/21 punktów tzn. żeby tą część zaliczyć trzeba odpowiedzieć poprawnie na minimum 2 pytania, a w 3-cim wskazać przynajmniej podstawę prawną.
UWAGA!!!
Osoby, które w okresie 6-mcy przed przystąpieniem do egzaminu ukończyły z wynikiem pozytywnym postępowanie kwalifikacyjne w innym zakresie, będą zwolnione z części ogólnej egzaminu pisemnego.
14) Opłata egzaminacyjna:
a) za postępowanie kwalifikacyjne (bez EGZAMINU) dla zakresów: 3,6,7 zapłacimy 185zł.
b) w pozostałych przypadkach 940zł ( dotychczasowy koszt egzaminu wynosił nieco ponad 1000zł).
15) Etap finalny egzaminu:
Pozytywny egzamin końcowy kończy się uzyskaniem ŚWIADECTWA NADANIA UPRAWNIEŃ ZAWODOWYCH w DZIEDZINIE GEODEZJI I KARTOGRAFII nadanego przez Głównego Geodetę Kraju.
Podstawa prawna:
1) Rozporządzenie z 30 lipca 2003r – w sprawie uprawnień zawodowych w dziedzinie geodezji i kartografi (Dz.U. Nr 148 poz.1396)
2) Ustawa z dnia 17 maja 1989r – Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz.U. z 2010r Nr 93 poz. 1207 z późn. zmianami).
3) Ustawa z dnia 13 czerwca 2013r o zmianie ustaw regulujących wykonywanie niektórych zawodów, zwana ustawą „de regulacyjną” (Dz.U z 2013r poz. 829).
4) Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 31 stycznia 2014 r. w sprawie uprawnień zawodowych w dziedzinie geodezji i kartografii.( Dz.U. z 2014 r. poz. 176).
5) Magazyn geoinformacyjny GEODETA Nr 3, marzec 2014r.
Dzienniczek praktyk
